Het samenstellen van je eetpatroon
Een uitgebalanceerd dieet – of eetpatroon - is meer dan alleen het voldoen aan je voedingsbehoeften. Het is een persoonlijk plan dat in balans is met wat jij lekker vindt, wat je niet lust en met je levensstijl. Met deze benadering is het samenstellen van jouw levenslange "dieet" geen probleem!
Mensen vragen me vaak: "Is diëten goed of slecht? Het is zo'n algemene vraag dat ik vaak niet helemaal weet hoe ik hem moet beantwoorden - vooral omdat we de woorden "diëten" en "dieet" zozeer uit hun verband hebben getrokken, dat ze bijna hun betekenis hebben verloren.
In feite zijn we elke dag allemaal op een dieet. Een dieet is namelijk eigenlijk gewoon een ander woord voor voedingspatroon. We hebben elk onze eigen voedingsgewoonten en patronen die deel uitmaken van ons gebruikelijke "dieet". Soms passen we dat dieet tijdelijk aan - vaak om het aantal calorieën te verminderen - in dat geval zeggen veel mensen dat ze "aan het diëten" of "op dieet zijn" (tot een paar weken later... als ze weer "klaar zijn met dat dieet"). Maar eigenlijk zou je dieet een eetpatroon moeten zijn dat in balans is en dat je elke dag kunt volhouden.
Wat maakt een dieet goed of slecht?
Er zijn zeker "goede" diëten en "slechte" diëten. We kennen allemaal mensen die zorgvuldig voor bepaalde voedingsmiddelen kiezen en goed eten, net zoals we anderen kennen die alleen maar fastfood en frisdrank lijken te eten en drinken. En als je moet afvallen, dan is "diëten" in de meest algemene zin waarschijnlijk een goede zaak. Maar het hangt er echt van af hoe je je gewichtsverlies benadert.
Als je gewichtsverlies-dieet er een is die je kunt volhouden, goed uitgebalanceerd is en leidt tot een gezonde mate van gewichtsverlies, dan ja, is in dat geval het dieet zeker "goed". Maar als het gewichtsverlies-dieet dat je probeert te volgen eenzijdig en ongebalanceerd is, als het zo strikt is dat je het niet kunt volhouden, of als het zo laag in calorieën is dat je geen energie hebt of te snel gewicht verliest, zou ik zeggen dat "slecht" is.
Het beste dieet is er eentje die voor jou werkt
Het meest succesvolle "dieet" is een eetpatroon dat dag in dag uit goed werkt voor jou, dat je lichaam voorziet van de voedingsstoffen die het nodig heeft en voedingsmiddelen omvat die je graag eet. Het is een dieet dat past binnen jouw levensstijl, dat je kunt volgen voor de rest van je leven en uniek van jou is.
Met zoveel verschillende voedingsmiddelen die er zijn, hoe stel je dan het voedingsplan samen dat voor jou werkt? De beste manier om te beginnen is om een aantal basisprincipes te volgen en vervolgens je eetpatroon te verfijnen totdat je een manier van eten vindt die voor jou werkt.
Een gezond dieet samenstellen
Je zou het samenstellen van je eetpatroon op dezelfde manier moeten aanpakken zoals je dat met de bouw van een huis zou doen. Je begint met de basisfundering, je bouwt je ondersteunende structuren op, en dan voeg je de finishing touch toe om het te personaliseren en het uniek te maken voor jou.
Bij het bouwen van een huis, komt een budget kijken. Op dezelfde manier geldt dat wanneer je je dieet aan het samenstellen bent, het eerste wat je moet weten is hoeveel calorieën je hebt om mee te werken. Net zoals huizen in alle soorten en maten komen, geldt dat ook voor mensen en hun caloriebehoefte. De behoefte aan calorieën is persoonlijk en wordt voor een groot deel bepaald door je lichaamssamenstelling en de hoeveelheid activiteit die je krijgt. Je kunt pas plannen wat je gaat eten als je een idee hebt van je dagelijkse caloriebehoefte om je te helpen je dieetdoelen te bereiken (of het nu is om gewicht te verliezen, meer spiermassa te krijgen of je gewicht te behouden).
Net als je huis, heeft je dieet een sterke basis nodig. Idealiter zal de kern van je dieet bestaan uit eiwitten, gezonde koolhydraatbronnen (in de vorm van groenten, fruit en volkoren granen) en bescheiden hoeveelheden goede vetten. Het doel is om calorieën te verdelen over eiwit, koolhydraten en vetten op een manier die bij jouw behoeften past.
In de meeste gevallen zal ongeveer 40% van je calorieën afkomstig zijn van koolhydraten. De overige 60% wordt ongeveer gelijk verdeeld tussen eiwit en vet. Daarnaast heeft je lichaam dagelijks voldoende vitaminen en mineralen nodig ter ondersteuning van interne organen en systemen. Die kun je o.a. uit fruit, groeten, zuivel, peulvruchten, noten en zaden halen. De eiwitten, koolhydraten en vetten die je eet, samen met de vitaminen en mineralen die je lichaam nodig heeft, zorgen voor de basis en ondersteunende structuren van je dieet.
Personaliseer je dieet voor succes op lange termijn
Zodra de basisstructuur is voltooid, is het tijd om je huis in te richten naar jouw persoonlijke wensen. Hetzelfde geldt voor je dieet. Je personaliseert je voedingspatroon door de voedingsmiddelen te kiezen die je lekker vindt en die passen bij jouw levensstijl, je budget en die ook nog eens je voedingsdoelen helpen behalen.
Personalisatie is de sleutel tot je succes. Focus op het kiezen van de gezonde voedingsmiddelen waar je het meest van geniet. Waar het om gaat is de totale kwaliteit van je dieet. En met zo veel gezonde voedingsmiddelen die er zijn, is er geen tekort aan items om uit te kiezen. Het zou niet goed zijn als je je ongemakkelijk zou voelen, elke keer dat je je eigen huis binnenliep. Evenzo is een dieet alleen goed als het werkt voor jou - omdat het je voedt, en omdat het gewoon goed voelt. Zodra jij je natuurlijk en comfortabel voelt met het voedingspatroon dat jij "je eigen" kunt noemen, zou je gewicht vanzelf op het juiste getal moeten komen te staan.